چۆن لەبەرگری لە دیاپەری یەکجاری بچوکەکان بۆ واردکردن لە ئەڵمانیا کە پۆلەکانیان دەگەرێتەوە

فێربوونی داواکردنی ئەورووپایی بۆ دیاپەری یەکجاری بچوکەکانی دەگەرێتەوە

زیادبوونی داواکردنی بەرهەمەکانی بێپلاستیک و نەوتی بچوکەکان

زیاتر لەدوو سێیەمی دایک و باوک لە سەرانسەری ئەورووپا ئەمڕۆ بەرەبەر دیاپەرە بەرزبەرەکانی زیستی هەڵدەبژێرین چونکە هەوڵ دەدەن دەربەچوونی زیستەکانیان کەم بکەنەوە. ئەم گۆڕانە دێت بەهۆی ئەوەی خەڵک ئاگادارتر دەبێت لەوەی چەندە پلاستیکێک دەچێتە زەویەکانی تەرکیب و کێشەی میکرۆپلاستیکەکان داڕێژە دەدەن بە دەریاکانمان. لەگەڵ ئەوەی وەزارەتی گۆڕانی زیستی فەرەنسا دەڵێت، لە ساڵانی داهاتوودا سەبارەت بە ٢٠% زیادکردن هەبووە لە خێزانەکاندا کە ئەم گۆڕانەیان دەکەن، بەشێکیش لەبەر ئەوەی حکوومەت پاداشت دەدات بۆ کۆمپانیاکانی کە ئەقەوارەی ئابووری دووبارە بەکارهێنانی دەگرێن. زۆربەی دایک و باوکەکان دیاپەرەکانیان پسندە کە پشتیان لە ماددەکانی وەک ئاسیدی پۆلیلاکتیک (PLA) دروستکراوە بجێ دەکەوێت لە پلاستیکی سادە. نزیکەی ٦٨% یان دەڵێن دەیانەوێت زیاتر بەدەست بەدەن بۆ دیاپەرەکان کە لەسەرهەڵدەنەوەی تەواوکاری داڕێژەی هەیە.

ڕووداوە سەرەکییەکانی بازاڕ کە بەرهەمهێنانی داپەرەکانی ئەیی دیو تێیدا دەکەنەوە

• بەرهەمهێنانی ڕێگەیی : ١٤ وڵاتی ئەیی دیو ئەمڕۆ دیاپەرەکانی داڕێژەی نەگرێبەر دەنووسن
• نوێگەری لە بازاڕکردن : مۆدەلەکانی بەشداری لە دیاپەرەکانی زیستی هەڵدەبژێرین ٣٥% لە ساڵی ٢٠٢٣ زیادبوو
• تێکڕاپەکانی ماددە : فیلمە هیبریدییەکانی PBAT/PLA دیزاینی 58% لە دیاپەرە نوێکان دا سەرەتی دەکەن

ئەم ڕۆڵانە هدفی ئەڵمانیای یورۆپی دا بە کەمکردنەوەی 40% لە ماددە پلاستیکی دیاپەرەکان تا ساڵی 2030 دا گرینگی دەدەن

بەرهەمهێنانی زیان بە دیاپەرەکانی سووتاندنی سەرەتی و کێشەکانی ماددەی توند

دیاپەرە سووتاندنیەکان 7% لە هەموو زەڵاڵیەکانی ئەڵمانیای یورۆپی دا دەگرێت و زۆر درێژەیی دەکەنەوە هەروەکو دەڵێن 500 ساڵ دەوەر دەکات تا دا بە تەواوی بەرشێو بێت. لە گەڵ ئەو ژمارەیانەی لە پرۆگرامی WRAP کە ناوبانگی زۆری لە بەریتانیا هەیە دەربارەی مەترسی دەربارەی دیاپەرە بایۆدیگریداڵەکان دەڵێت کە دەکرێت ساڵانە 2 ملیۆن تن ماددە لە زەڵاڵخانەکان کم بکرێتەوە. بەڵام ئەمەش تەنها 12% شارەکانی ئەڵمانیای یورۆپی دا ئەو ئامێرەکانی کۆمپۆست کردنی پیشەسازیکانیان هەیە کە دەتوانێت ئەم دیاپەرە ئەکۆلۆجییانە بە ڕاستی بەرشێو بکات و ئەمەش هەموو هەدفەکەیان لەناو دەبات.

دەربارەی ڕێنماییەکانی داواکردنی ئەڵمانی بۆ کودینەکانی بچوک بۆ کودینەکانی منداڵان

بەپێی دەستووری پلاستیکی یەکجاریلەوەی ئەڵمانی کە بۆ ساڵی ٢٠٢٥ دادەنرێت، کۆمپانیاکانەوە دەبێت لە کودینەکاندا سەدی ٢٥ کۆمپۆنێنتی دووبارە کاردرابوو یان بنکەی گیانی بنەماڵەیەکی گیانی بەکاربهێنن. ئەم ڕێنماییە دەگونجێتە ناو چەشنێکی گەورەتر کە داواکردنی سەوزی ئەڵمانی هدف لێ دەکات کە تا ساڵی ٢٠٣٠ سەدی سی لە پلاستیک کەم بکاتەوە. بۆ کودینەکانی بچوک کە لەپەرچەکانی گەردوونی هەیە، ڕێنماییەکی تریش هەیە کە پێویستە بەرگەکانیان لە ڕێگەی ئینداستریال کۆمپۆست کردنەوە بگاتە سۆنداڕدی EN 13432. ئەمە چی مانایە؟ بەڵێ، ماددەکان وەک PLA یان PBAT دەبێت تەواو بەتاڵ ببنەوە لە ماوەی دوازدە هەفتە کاتێک لە ئینداستریال کۆمپۆست کردنەوەدا بن. کۆتاییەکە، دەسەڵاتدارەکان ناکەنەوە لە کەمکردنەوەی پلاستیکەکان بەڵکو دەستووریش دەکەن کە هەر چی چاک بێت دووبارە بگەڕێتەوە بۆ سروشت دوای ڕەچەڵەک کردن.

بەڕێوەبردنی تەلەک و گەمارۆی زیستە/environmental بۆ داواکردنی کودینەکان

بەپێی دایرێکتیڤی کۆمەڵکاری و کۆمەڵکاری زەوی، دابەزان بەدەست دێنن کە تا ساڵی ٢٠٢٥ ٦٥% لە کۆمەڵکاری بەرگی بچوک بەرامبەر بکرێتەوە. پێکهاتوەکانی ڕووبارکردن دەبێت جیابکرێنەوە لە ستۆرە زەویەکان، چونکە داواکردنی تێکەڵ کارایی کۆمپۆستکردن کەم دەکات. لە مانگی ٢٠٢٣ دەرچوو کە چاودێری ناکۆک دەبێتە هۆی زیادبوونی گازی مەتانی ١٩% لە کۆمەڵگە زەویەکان بەهۆی سیستەمە تایبەتییەکان.

توکمە گواستنەوە بۆ داواکاریەکانی بەرگی بچوک و کۆمپۆستکردن

سێ توکمە گواستنەوە هەیە کە بەردەوام دەبن بۆ دەرکەوتن:

• OK Compost INDUSTRIAL (EN 13432) : دەربارەی ڕووبارکردن لە فەلیەتە کۆمپۆستییەکانی سەناعەتی دەربارە دەکات
• OK Compost HOME (AS 5810) : دەربارەی ڕووبارکردن لە سیستەمە کۆمپۆستییە خانەییەکان دەربارە دەکات لە ماوەی ٣٦٥ ڕۆژ
• Nîşana Eko ya Yewnanî : دەوەستە تەواوکردنی چەمکی ژیان و داواکردنی ماددەکانی فۆسیلی لە پاڵپۆشەکان دەبێت کەمتر بێت لە ٥%

دەرکەوتن لە گرینگی: دەربارەکردنی توکمە گواستنەوە و داواکاریە ئەکۆلۆژییەکان

Li gor Qanûna EU ya Ekodîzayîna ji bo Berhemên Berfireh (ESPR), şîrket nikarin bêyî ku ji çavkaniyên serbixwe îsbatên rast werin kirin, peyvên wek "ekolîk" bi kar bînin. Rêziknameyan ji çêkeran dixwaze ku îdiayên xwe yên kesk bi encamên testên rastî yên ku di nav demên taybet ên ku ji aliyê sazîyên ceribandinê ve hatine diyarkirin de herî kêm rêjeya biodegradationê ya 90% nîşan didin, piştrast bikin. Sala borî hin encamên giran dît dema ku sê marka mezin ên pelên bi awayekî komî bi 2,4 milyon euro ceza kirin ji ber ku îdiayên derew ên li ser hilberên xwe yên ji nebatê çêkirî. Di van pelên xwe de tevlihevkirina madeyên PLA û PE di pelên xwe yên pişt de bikar anîn ku di pergalên kompostê de bi awayekî rast nayên hilweşandin. Kesê ku malan têxe Ewropayê divê bi xwe van belgeyan bi rêya bingeha plastîkên Ewropayê kontrol bike. Nexwestina vê yekê dikare bibe sedema cezayên giranbiha û zirarê li navûdengê navdarê navendê di nav xerîdarên her ku diçe bêtir hişyarî bi hawîrdorê.

ماتۆڕیاڵەکانی سۆزدار و نوێگەری لە تەکنۆلۆژیای بەکسلەی بیودیگرادەیبل

دابەشکردنی ماتۆڕیاڵەکانی بەکسلەی بیودیگرادەیبل لە پەنەلەکانی منداڵان

ئەمڕۆ پەنەلە ئێکۆییەکان ماتۆڕیاڵەکانی گیاهان بەکار دەهێنن وەکوو پۆلیلاکتیک اسید لە گۆشتی دانەی ذەوە و پۆلی بوتیلین ئادیپیت تێریپھالات (PBAT) بۆ ئەو بەکسلە چاڵاکانەی کە هەموومان پێویستیانە. لێکۆڵینەوەیەکی داھاتوو کە لە وێژەی سۆزدار ماتۆڕیاڵز و تەکنۆلۆژیا دەرکەوتووە نیشاندراوە کە فیلمە PBATەکان تەقەکەیان ٨٣٪ زۆرتر لە پلاستیکی سادە دەستەکەوێت کاتێک لە کۆمپۆست کردنی سەناییەکاندا بەکار دەهێنرێت. زۆربەی براندە ناودارەکان ئەم ماتۆڕیاڵانەی گیاهییان لەگەڵ گوڵی درەخت بۆ ئەبسۆربەنسی وەکوو SAPەکانی سەرچاوەی گیاهەکان بەرهەم دەهێنن. ئەنجامەکە؟ ئەم پەنەلە گرینەکان کەمترە لە ٢٥ گرام کەربۆن دیۆکسایدی ئێکویڤالێنتیان هەیە کە دەگاتە کەمبوونەوەیەکی ٤٠٪ لە مقایسە بە هەڵبژاردنەکانی پێشوو کە لە پەتڕۆلیۆم دروستکراون. بۆیە زۆرینەی دایک و باوکان ئەمڕۆ دەگۆڕنەوە بۆ ئەم پەنەلە نوێیانە.

مقایسەکردنی PLA و PBAT و تەکنۆلۆژیای فیلمەکانی کۆمپۆستەیبل

PLA بەهۆی چەوندینەوەی ئۆکسیژنی بە تەواوی بەکارهێنراوە بۆ ئاستەنگەکانی ڕووناکی، لەکاتێکدا PBAT ڕووبەری دەرکەوتنی باوەڕپێکردووی هەیە بۆ دەستپێکەکانی تۆڕەی دیاپەر. کۆمەڵەکانی نوێی گۆشتی-چیتۆسان 22% چەوندینەوەی زیاتر بۆ دەرکەوتن بەهۆی فیلمەکانی PE دەرکەوتووە، کە دژە بەرەکانی دەرچوونەوە دەگەڕێتەوە.

دەربارەی هەڵگرتنی موادی ئاوچوونکار و دۆستی زەوی بێ ئەوەی لە کاراماییەکانی کەم بکات

د اروپا کارخانه‌داران FSC بەرهەم‌هێنراوی لەشی داڕەفتنی لەگەڵ چسبەکانی پڕوتینی گەنم دەکەن تا دەرەوەی 35 مل لە گرام بەدەست بێت کە دەکەوێتە ڕووبەری ماددە سینته‌تیکی SAP کە ئێمە لەخۆدەبینین. کۆمپانیایەکی سەرەوەیی لە ماوەیەکی کورتدا داواکاری چاودێریەکی زۆر بەناوبانگی کردووە - ئەوان گەرچیلێکی دۆزییەوە کە پۆلیمری کەسکی دانەیی بەکارهێنابێت کە داواکارییەکانی سه‌ندووق EN 13432 دی تەواو دەکات. لە بەرامبەر شێوازی چاودێرییەکاندا کاملاً لەناو 12 وەرزدا دەچێتەوە و هێشتا لە 98% هەڵگری لە باکتەریا دەکات. ئەوەی زۆر جوانە لەم پێشکەوتنانەدا ئەوەیە کە ئێستا دیاپەرەکانی یەکجاریان بتوانرێت لەسەر بنچینەی چاودێریەکەیاندا بە بڕی کاربۆنی دابەزێنرێت بێ ئەوەی کارایی و ئاسایشیان کەم بێت.

هەڵوەشانی ماددە خاوە و هەڵوەشانی زنجیرەی تەمین لە پێکهێنانی دیاپەرە بەدەنگەزەکان

دروستکردنی دیاپەرە بیودەگراوەکان ئێستا کارێکی سەرفی گرانە. ئەو ماددە سەرچاوەی گیانەوە دروستکراوەانەوە وەک PLA هێندەک زۆرتر لە پلاستیکی سادە سوودیان وەردەگرێت، تەنها ٤٠ تا ٦٠% زیاتر. ئەوەش هەموو هەمان کێشەی گەشتیش هەیە. کاتێک بەرەنگاری سیاسییەکان دەبێت یان کەشتیەکان ناتوانن لە ڕێگە زۆر دا بگەزن، کۆمپانیاکانی ئەورووپا کە بیوپۆلیمەرەکانیان لە ئاسیا دەهێننە دەربەدەر دەبن ١٥ تا ٢٥% زیاتر. ئەمەش لە ئەورووپا هیچ کارخانەیەکی دروستکردنی ئەو فیلمە دەرچووەکانە نییە. واتە هەموو کەلوپەلێکی تریش هەیە، کەیەکان دەکەوێت و کیفیەتی ئەو ماددە گیانەوە زۆر جیاوازە لە کۆمەڵەیەکەوە بۆ کۆمەڵەیەکی تر. بەهۆی هەموو ئەم ناکۆکییانەوە، زۆربەی بەرهەمھێنەرەکان سەرچاوەکانی سلولۆزەکانیان دابەش کردووە. دوو سێیان بەرامبەر دەستیان کردووە بۆ دۆزینەوەی هەڵبژاردنەکان هەم لە ئاسیا و هەم لە ئەمریکای باشوور.

شارەزاییەتی هەڵئەوێتی کۆمپۆنەنتە بیودەگراوەکان لە ئاسیا بۆ یەکێتی ئەورووپا

هەڵئەوێتی کەشتی بەرەو ئووچوونی کۆمپۆنەنتەکانی دیاپەرە بیودەگراوەکان زیادبووە ٤٠% لە ساڵی ٢٠٢٢ەوە بەهۆی دەرەنجامەکانی دەریای سرخ و ناھاوازی کۆنترینەرەکان. ئێستا ماوەی ڕێکخستنەکان لە ناوەندی ٦٠-٩٠ ڕۆژ دەکات، کە هەڵبژاردنی هەواڵگەیی داوا دەکات.

بەرهەمبهێنەران زیاتر لە ئامبەرە گەشەییەکان لە نزیک بندرگاکانی وەک ڕۆتەردام دا بۆ مەعاییبی کردنی دانەکانی بیۆپۆلیمەر دەستێوەردان دەکەن، کە دانەکانی دانەوەیان کەم دەکاتەوە لە قەدەری ١٨-٢٢٪ .

کۆنتڕۆڵکردنی ناوخۆشی لە بیۆپۆلیمەر و ئاوێته‌کانی ڕووکەلەیی

نرخی ڕەسینی PLA لە ساڵی 2023 دا دوور لە هەڵمەتی قۆڵاندنی بەرهەمەکان â±22% بەهۆی زۆربوونی هەڵمەت لە بەرهەمەکانی قۆڵاندن. بۆ چاککردنی هەڵمەت، واردکارانی سەرکەوتوو بەکاردێنن:

• قۆنترۆڵەکانی پێشخستن کە نرخەکان بۆ ماوەی 6-12 مانگ دەبەستنەوە
• ئیتیفاقەکانی چەندین بەرهەمگەر لە تایلاند (PLA لەسەر بنەمای تاپیۆکا) و بڕازیل (PBAT لەسەر بنەمای شیرەی چەمەنی)
• ئاوێته‌کانی پشتبەستن کە دەگرێتەوە 45 ڕۆژ لە پۆتەنچی تەواوکردن

مۆدەلەکانی نرخگذاری ئاوێتە کە هەڵمەتی ساڵانەی هەڵدان بەکوڕی 45 ڕۆژ کەم دەکاتەوە ٣١% دەستکاری کردنی مواد لە ساڵی ٢٠٢٤ دەربارەی خەرجی موادی دیاریکراو.

کۆکردنەوەی گەشەپێدان بە گیانداری بەدەنگی دەکەوێتە ناو پارادۆکسی صنایع

لە کاتێکدا ٨٧% لە مامەڵەکارانی یورۆپ بەدەنگی بەدەنگ دەبینی دەبەخشن diyalogên zarokan ên yekcarî ، تەنها 38% لە چەتڵەکانی دیاپەر دەکرێت بە کۆمپۆستی سەنایی. گەشەپێدانی بەرهەمھێنان کاریگەرییەکی سەرەکی دەبەخشنەوە:

1. بەرهەمھێنانی بەرزی جەخت دەکاتەوە بە کۆکردنەوەی فۆسیلی لەسەر ئامێرەکان
2. دروستکردنی دڵنیاکردنی دووبارە کۆمپۆستکردنی دڵنیاکردن (OK Home Compost) کاتی بەرهەمھێنانی کەم دەکاتەوە ٤٠-٥٠%
3. گەشەی زوی فرۆشگاکان دەکەوێتە ناو چەمکی دووبارە بەدەنگبوون لە ماوەی ١٨ مانگ

بۆ چارەسەرکردنی ئەمە، بەرهەمھێنەرە سەرەکییەکان دایەنگەیان دەکەنەوە بە لاینەکانی بەرهەمھێنانی مۆدیولی کە جیاکردنەوەی دیاپەرەکانی کۆمپۆستکردن و کۆنیشنی دەکەن، پەیڕەو لە EN 13432 دەکەنەوە بە دووبارە دابەزینی بەرگری.

ڕێگەزەکانی بەرهەم: بەرهەم بەرەوەنە سەرەکییەکان و دەرکەوتنی بازاڕ بۆ واردکردن لە ئەڵمانیا

بەرهەم بەرەوەنە سەرەکییەکان لە نوێکردنەوەی بەرهەمی دیاپەری داڕشتی لە ئەڵمانیا

بەرهەم بەرەوەنە سەرەکییەکان 60% لە بازاڕی دیاپەری داڕشتی ئەڵمانیا کۆنتڕۆل دەکەن، لەگەڵ تایبەتمەندی سەرەکی سوییدنی لە بەکارهێنانی پۆلی ئێتیلینی دروستکراو لە شیرینی چەمەندەییەوە بەکار دێت. بەرهەم بەرەوەنی بەلجیکی سەرەکی 84% ماددەی داڕشتی لە بەرهەمەکانی دیاپەرەکانی بەدەست هێناوە بەهۆی هاوکاری لەگەڵ بەرهەم بەرەوەنەکانی بیۆپۆلیمەر.

بەرهەم بەرەوەنە بچوکەکان و دەرچوونەکانی بەرهەم بەناوی خۆی دیاریکراو

بەرهەم بەرەوەنە تایبەتمەندەکان کە بەستنەوەی داڕشتی و ماددەی پالپی OEKO-TEX® دروست دەکەن 22% لە دەرچوونە نوێەکانی دیاپەری ئەڵمانیا دەگرێنەوە. بەرهەم بەرەوەنەکانی پۆرتغال و پۆلەنداوە بەرهەمەکانی بەناوی خۆی دیاریکراو پێشکەش دەکەن کە پێویستیەکانی EN 13432 فراوان دەکەنەوە، لەگەڵ کەمترین سەرجەمی داواکاری (MOQs) 34% کەمتر لە بەرهەم بەرەوەنەکانی کۆنەکان.

بڕیار دانانی ڕوونی و دعوای ژیانی بەرهەم بەرەوەنەکان

لە ساڵی ٢٠٢٣ دا، ٥٢% لە هەڵگرەوەکانی دیاپەر لە یۆرۆپا داوا دەکەن ڕاپۆرتەکانی داواکردنی موادەکان بەپێی یاسای ئۆدیتی ئیکۆلەیبڵی یۆرۆپی. بانگەشە بە ئەو کۆمپانیانەی کە گواهینامەی سێیەمین لەبەر دەستیان دایەوە:

• ئاڕاستەکردنەوەی کاربۆنی لە کۆکردنەوەی تا گوڵگەکانەوە
• یەکتۆریەکان لەگەڵ ئامێرەکانی کۆمپۆستکردنی ڕووباری
• ئەنجامەکانی تاقیکردنەوەی ساڵانەی بایۆدیگرادیشن کە دەریدەکەن ٩٠٪ لە تەواوکاری کردنەوە لە ماوەی ١٢ مانگ بەپێی ئیسۆ ٢٠٢٠٠

پرسیارەکان و جووڵەکان پێکهاتوو

چی دەکاتە هۆی زیادبوونی داواکردنی دیاپەرە بایۆدیگرادەکان لە ئەورووپا؟

دایک و باوکەکانی ئەورووپی زۆرتر دەیپەڕن بۆ دیاپەرە بایۆدیگرادەکان بۆ کەمکردنەوەی ئەنجامە زیستیەکانیان، کە هەڵکەوتونە بە بەرزبوونەوەی ئاگاداری لەبارەی پۆلۆنەی پلاستیک و هەڵبژاردنەکان بۆ کۆمپانیاکان کە سیاسەتە پاڵنەرەکان دەگرێنەبەر.

چی گەورەترین ڕۆڵگەلەکانن کە ئاسۆیی دەکەن بۆ پاڵنەری لە بازاری دیاپەری یۆرۆپا؟

گەورەترین ڕۆڵگەلەکان بریتین لە زۆربوونی ڕێکخستنەکان دەربارەی داواکردنی نەخشاوەکانی ڕیسایکڵنەکردن، گەشەی مۆدیلەکانی سوودوەرگرتنەوە، و بەکارهێنانی موادەکانی PBAT/PLA لە ڕەخنەگرتنە نوێکان.

ئەنجامی زیستی بەکارهێنانی دیاپەرەکانی سنتەتیکی دەستکاریکراو چییە؟

دیاپەرە سووتراوەکان دەبنە هۆی زیادبوونی تەنەوەی زەریاریەکان کە دەکرێت سەدەکان بخایەنەوە، بەڵام دیاپەرە گەرمابزانەکان لە کاتێکدا کۆمپۆستکردنیان دەکرێت دەتوانن هەڵوەشاندنەوەی تەنەوە کەم بکەن.

چی دەربارەی رێنماییەکانی یەکێتی ئەوروپا دەربارەی دیاپەرە گەرمابزانەکان؟

یەکێتی ئەوروپا داوا دەکات کە دیاپەرەکان دەبێت لە مووادی گیانی دروست ببن و دەبێت بەرھەمە گەرمابزانەکان مەیانگەی کۆمپۆستکردنی سەرەکی بەدەست بێنن، کە دەگونجێتەوە لەگەڵ ئامانجە بەرەنگارەکان بۆ کەمکردنەوەی تەنەوەی پلاستیک.

چی گواستنەوەیەکان گرنگن بۆ دیاپەرە گەرمابزانەکان لە یەکێتی ئەوروپا؟

گواستنەوە گرنگەکان دەکەونەتە OK Compost INDUSTRIAL، OK Compost HOME، و نیشانەی سەلامەتی زەریاری یەکێتی ئەوروپا، کە هەموویان دەربڕینی گەرمابزان و سەلامەتی زەریاری دەکەن.